© Haber282 - 2020

Sanayiciler yüksek kur nedeniyle adeta feryat ediyor

Siyasi belirsizlik ve terör olaylarıyla borcu katlanan sanayici feryat ediyor. İzmir Ticaret Odası Başkanı Demirtaş, “Bu kurlarla 180 milyar dolarlık özel sektör borcu nasıl ödenecek’ diye serzenişte bulundu. ASO Başkanı Özdebir ise “Her şey yerle bir oldu, yatırımlar beklemede” dedi.

Si­ya­si be­lir­siz­lik se­be­biy­le ar­tan dö­viz kur­la­rı, Tür­ki­ye­’nin mil­li ge­li­ri­ni eri­tir­ken borç yü­kü­nü art­ı­rı­yor. Do­lar ve eu­ro­da­ki yük­se­liş en çok, dış bor­cu 180 mil­yar do­la­rı aşan özel sek­tö­rü et­ki­li­yor. Yıl­ba­şın­dan bu ya­na yüz­de 25'ten faz­la de­ğer ka­za­nan do­lar, özel sek­tö­re 267 mil­yar TL ek ma­li­yet ge­tir­di.

Dö­viz İs­tik­rar Fo­nu öne­ri­si

İz­mir Ti­ca­ret Oda­sı Baş­ka­nı Ek­rem De­mir­taş, do­la­rın ya­kın ge­le­cek­te 3,75 TL’­ye çı­ka­ca­ğı­nın te­laf­fuz edil­di­ği­ni be­lir­te­rek, kur tah­ri­ba­tı­na kar­şı ön­lem alın­ma­sı­nı is­te­di. Kur risk­le­ri­nin ye­ni­den ya­pı­lan­dı­rıl­ma­sı­na ih­ti­yaç ol­du­ğu­nu vur­gu­la­yan De­mir­taş, “Kur kay­bı­nın na­sıl kar­şı­la­na­ca­ğı­nın he­sa­bı ya­pıl­ma­lı.

180 mil­yar do­lar­lık özel sek­tör dış bor­cu, 3,75 TL’­den na­sıl öde­ne­cek?” di­ye sor­du. Kur ka­yıp­la­rı­nın kar­şı­lan­ma­sı için "Dö­viz İs­tik­rar Fo­nu" mo­de­li­ni öne­ren De­mir­taş, eko­no­mi­de be­lir­siz­lik ve ku­şa­tıl­mış­lık duy­gu­su­nun gi­de­rek art­tı­ğı­nı söy­le­di.

‘İlk de­fa bu ka­dar çok en­di­şe­li­yi­z’

De­mir­taş, ağus­tos ayı mec­lis top­lan­tı­sın­da ar­tan te­rör olay­la­rı, si­ya­set­te ya­şa­nan be­lir­siz­lik­ler ve kur­la­rın art­ma­sıy­la eko­no­mi­de ya­şa­nan dal­ga­lan­ma­la­rı de­ğer­len­dir­di. Te­rör olay­la­rı­nın ül­ke­nin sa­de­ce bir böl­ge­sin­de ya­şan­ma­dı­ğı­nı be­lir­ten De­mir­taş, “Sa­de­ce do­ğu­da de­ğil, İs­tan­bu­l’­un gö­be­ğin­de, Dol­ma­bah­çe Sa­ra­yı­’nın nö­bet­çi ku­lü­be­si­ne de ateş açıl­dı. An­ne­ler, ba­ba­lar bir yer­de Türk­çe, bir yer­de Kürt­çe ağıt ya­kı­yo­r” de­di. Sa­de­ce te­rö­rün de­ğil, top­lum­sal ku­tup­laş­ma­nın da hız­la art­tı­ğı­nı söy­le­yen De­mir­taş, “Si­ya­si­ler bir­bi­ri­ni din­le­mi­yor, ade­ta bir­bi­rin­den nef­ret edi­yor. İlk de­fa bu ka­dar çok en­di­şe­li­yiz. İs­te­ği­miz sa­de­ce te­rö­rün bit­me­si de­ğil, bu top­lum­sal ku­tup­laş­ma­nın da so­na er­me­si.” ifa­de­le­ri­ni kul­lan­dı.

7 Haziran’dan sonra yerle bir oldu

Ça­tış­ma­sız­lık dö­ne­min­de Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu'da bir­çok or­ga­ni­ze sa­na­yi böl­ge­si­nin alan­la­rı­nı bü­yüt­me­ye ka­rar ver­di­ği­ni an­la­tan An­ka­ra Sa­na­yi Oda­sı (ASO) Baş­ka­nı Nu­ret­tin Öz­de­bir,, "Ya­tı­rım için sı­ra­da bek­le­yen­ler var­dı. Bu sü­re için­de böl­ge­de ti­ca­ri ve sos­yal ha­yat ge­liş­ti. Bu ge­liş­me­le­rin hep­si 7 Ha­zi­ran se­çim­le­rin­den son­ra yer­le bir ol­du" de­di. "Ya­tı­rım­lar ko­nu­sun­da sü­rü psi­ko­lo­ji­si et­ki­si var" di­yen Öz­de­bir, her­ke­sin bek­le­me dö­ne­mi­ne gir­di­ği­ni kay­det­ti. ASO Baş­ka­nı, "Çar­kın dön­me­si la­zım. Bek­le­me dö­ne­mi­ne gir­di­ği­niz za­man çar­kın dö­nüş hı­zı ya­vaş­la­dı­ğı için iş­let­me­ler öz kay­nak­la­rı­nı tü­ket­me­ye baş­lı­yor. Bu da borç­la­rın öde­ne­me­me­si gi­bi baş­ka za­fi­yet­le­re ne­den olu­yor" diye konuştu.

Es­naf sif­tah yap­mı­yor

Be­lir­siz­lik ve ku­şa­tıl­mış­lık duy­gu­su­nun gi­de­rek de­rin­leş­ti­ği­ne de dik­kat çe­ken De­mir­taş, “Pi­ya­sa­lar­da sif­tah yap­ma­dan dük­kan ka­pa­tan üye­le­ri­miz var. Pi­ya­sa is­tik­ra­rı­na ve can­lı­lı­ğı­na ih­ti­ya­cı­mız va­r” de­di. İşa­dam­la­rı­na bu sü­reç­te dik­kat­li ol­ma­la­rı­nı tav­si­ye eden De­mir­taş, “Bu­nun için ola­bil­di­ğin­ce ne TL ne dö­viz, hiç­bir şe­kil­de borç­lan­ma­yın ve risk al­ma­yın. Öz kay­nak kul­lan­ma­ya ça­lı­şın. Faz­la stok tut­ma­ma­ya özen gös­te­rin. Alım sa­tım­lar­da, alı­cı­la­rın öde­me gü­cü­nü iyi kon­trol edi­n” şek­lin­de ko­nuş­tu.

İş dünyasının endişeleri artıyor

Ge­rek dün­ya pi­ya­sa­la­rın­da ya­şa­nan eko­no­mik dal­ga­lan­ma, ge­rek kom­şu ül­ke­ler­de­ki et­nik ça­tış­ma­lar ge­rek­se içe­ri­de­ki si­ya­si be­lir­siz­lik sa­na­yi­ci­le­ri te­dir­gin et­ti. Her gün gü­ne ye­ni bir ha­ber ile uya­nan Türk sa­na­yi­ci­si­nin ce­vap bek­le­di­ği so­ru­lar İs­tan­bul Sa­na­yi
Oda­sı­’nın ağus­tos ayı ola­ğan top­lan­tı­sın­da di­le ge­ti­ril­di. İş­te sa­na­yi­ci­le­rin ce­vap bek­le­di­ği so­ru­lar:

Geçmişten neden ders alınmıyor?

Sa­ban­cı Üni­ver­si­te­si Öğ­re­tim Üye­si ve İs­tan­bul Po­li­ti­ka­lar Mer­ke­zi Di­rek­tö­rü Prof. Dr. Fu­at Key­ma­n’­ın ko­nuk ol­du­ğu top­lan­tı­da so­ru­lar Key­ma­n’­a yö­nel­til­di. Tür­ki­ye­’nin de­ği­şen dün­ya­da dik du­ra­bil­me­si için güç­lü ik­ti­da­ra ih­ti­yaç ol­du­ğu­na vur­gu ya­pan Key­ma­n’­a sa­na­yi­ci “Oy pe­şin­de ko­şan si­ya­set­çi­ler­le bu na­sıl müm­kün ola­cak. Tür­ki­ye geç­miş­ten ders al­ma­yı ne za­man öğ­re­ne­ce­k” de­di.

Kadının adı var sanayinin...

Sa­na­yi­ci­yi ra­hat­sız eden önem­li bir di­ğer ko­nu sa­na­yi­nin adı­nın ol­ma­ma­sıy­dı. Sa­na­yi­ci ka­dı­nın adı­nın kon­du­ğu­nu ama sa­na­yi­ci­nin adı­nın kon­ma­dı­ğı­nı ak­tar­dı. 4 yıl­dır ih­ra­ca­tın düş­tü­ğü, son 15-20 yıl­dır di­şe do­ku­nur bir ya­ban­cı ya­tı­rım alı­na­ma­dı­ğı, bü­rok­ra­si­nin zor­lu ol­du­ğu, yıl­ba­şın­dan bu­gü­ne iş­siz­li­ğin yüz­de 18 art­tı­ğı ve son iki yıl­da yüz­de 50 de­va­lü­as­yon ya­şan­dı­ğı da di­le ge­ti­ri­le­rek bun­la­ra na­sıl ön­lem alı­na­ca­ğı so­rul­du.

Teşvik tamam güvenlik yok

Çan­ta­da­ki so­ru­lar­dan biri de teş­vik ve gü­ven iki­le­mi­nin na­sıl bir ara­ya ge­ti­ri­le­ce­ğiy­di. Teş­vik­le­re kar­şı ol­ma­dı­ğı­nı be­lir­ten sa­na­yi­ci, özel­lik­le Do­ğu ve Gü­ney­do­ğu böl­ge­le­rin­de gü­ven­lik ile il­gi­li ye­ter­li çö­züm­le­rin ol­ma­ma­sın­dan şi­ka­yet ede­rek, “Gü­ven­li ol­ma­yan bir böl­ge­de is­te­di­ği­niz ka­dar teş­vik ve­rin ora­da ya­tı­rı­mı özen­di­re­bi­lir mi­si­niz?” di­ye sor­du.

İlginizi Çekebilir

TÜM HABERLER