İLHAN KURT; “EMLAKÇILAR GÜNAH KEÇİSİ OLUYOR” DEDİ

Trakya Umum Emlak Müşavirleri Dernek Başkanı İlhan Kurt ile Çorlu özelinde kiracı ev sahibi ilişkileri, sorunları hakkında görüşlerini aldık. Yaşanan sıkıntılar ve çözüm konusunda Haber282’ye özel bilgiler verdi.

Başkan Kurt, kiracı – ev sahibi uyuşmazlıklarında genelde mahkemeye gidildiğini söyledi. “Gerçi şimdi mahkemeler yerine uyuşmazlık için öncelikle arabulucuya gidiliyor. Ancak bir türlü anlaşma sağlanamıyor. Yine sonunda mahkeme yolunu tutuyor vatandaşlar. Bakın bu elimdekilerin hepsi derneğimize gelen bizden istenen fiyatlar. Bilirkişiler haricinde avukatlar, Trakya Umum Emlak Müşavirleri Derneğine de bu fiyatlar sorulsun istiyor. Bize soruyorlar, biz de mahkemelere cevap veriyoruz. Böyle yüzlerce dava var. Devamlı davalar açılıyor. Bunlar dükkan, daireler, ofisler oluyor ve hepsinde uyuşmazlık var” dedi.

“Şimdi burada iki sorun var” diyerek sözlerini sürdüren İlhan Kurt konu için şöyle konuştu; Birinci sorun bilindiği gibi enflasyon ama ikinci sorun bunu fırsat bilen kişiler. Hazır, nasılsa, arayan-soran yok diyorlar. İstediğimiz gibi fiyat belirleyelim düşüncesindeler. Bunun üzerine diyelim kiracı 3.000.-TL’ye oturuyor. Diyor ki daire 15.000.- TL. Burada bir uçurum var. Oturalım anlaşalım. Yok. “İşine geliyorsa otur, olmuyorsa çık” diyor.

Ancak şimdi bu noktada en büyük sorun emlakçıların günah keçisi olmasıdır. Şöyle ki özellikle ulusal yazılı veya görsel basında bu konu anlatılıyor. “Emlakçılar piyasayı şişiriyor” diyorlar. Aslında böyle bir şey yok. Olması da imkansız. Çünkü emlakçının görevi bellidir. Ev sahibi bize gelir. “Kiralık yerim var. Ben burayı şu fiyata kiraya vereceğim” der. Emlakçının burada görevi yeri kiracıya yeri göstermektir. Ondan sonra anlaşma sağlanırsa sözleşme imzalanır. İlgili taraflara verir. Bu aşamada görevi biter. Yani emlakçı ev sahibini arayıp senin şu kirayı arttıralım demesi imkansızdır. Zaten evde bir kiracı oturuyorsa. Emlakçının burada kira artışına bir etkisi olmuyor. Ama bu konuda emlakçıları günah keçisi yaptılar. Buna şiddetle karşıyım” dedi. “Ancak bunu çok iyi kullanıyorlar. Fakat bunu kullandılar, kullandılar. Şu anda patladı. Çünkü bu tür yerleri insanların kiralaması imkansız hale geldi.

Kişinin aldığı maaş belli. Buna karşılık fiyatlar çok yüksek. Mesela bir beyaz yakalıdan bahsedelim. 20.000.-TL maaş allıyor. Bunun 15.000.-TLsini kiraya verirse nasıl geçinir? Böyle bir şekil yok. Örnek; Emlak Konutları bölgesi daha çok yeni gelişti. Bu gelişme ile beraber lüks konutlar yapıldı. Buradaki konut sahipleri şöyle düşünüyor, benim dairem 8.000.000-TL. Yatırım amaçlı daireyi aldım. Hesaplıyor. Bu kadar parayı bankada faize yatırsam şu kadar alırım. Bu nedenle ben de kiramın şu rakamdan olmasını istiyorum diyor. Ama bu da imkansız. Birisi bankanın verdiği aylık faiz. Siz kiranızı aylık faizle mukayese edemezsiniz. Çünkü senin mülkün 8.000.000.-TLye aldığın yer iki sene sonra 10.000.000.-TL. Bölgesel olarak baktığımızda boyuna değer kazanıyor.

Zaten biz emlakçılar bölgeyi 3’e ayırırız. Düşük gelirli, orta gelirli, yüksek gelirli olarak. Bu çok önemlidir. Düşük gelirli muhitteki bir daire ile yüksek geliri olan muhitteki bir daire elbette bir değil. Pek çok açıdan farklılık arz ettiğinden dolayı fiyatlar da bölgesel oluyor. Ama bölgesel de olsa 2.000.-TL’den aşağı daire yok. İnternet sitelerine bakacak olursanız artık fiyatların düştüğünü görürsünüz. Çünkü artık kiraya veremez oldular. 20.000.000-TL istedikleri yerde 12.000.000-TL’ye, 11.000.000.-TL’ye düştüler. En lüks daireyi full eşyalı 17.000.-TL veya 16.000.-TL’ye düştüler. Yani kendi kendine bu oluştu. Olaya arz- talep gibi bakacak olursak. Talep var. Ama vatandaşın cebinde onu karşılayacak rakam yok. Sonuçta paraya göre talepte bulunuyor. Mülk sahibi diyor ki ben 8.000.000.-TLye aldığım daire için 25.000.-TL kira isterim. Öte yandan bu durumda rakamı ödeyecek kişinin de 100.000.-TL maaş alması lazım. Bu kadar geliri olan da tutar banka kredisi ile ev alır. Yani böyle bir çıkmazın içindeyiz. Pek çok vatandaş çaresiz.

İşte mahkemeler, diğer yandan bir sürü dükkanlar kira nedeniyle sorun yaşıyor. Hepsi mahkemelik. Yüzlerce dava var bu konuda. Bazı üç harfli marketlerimizin birçoğu, onlar bile mahkemelik. Diyelim ki bir banka binayı tutmuş. Emsal verelim eski devlet hastanesinin karşısında bir banka vardı. Tek bina halinde. Mülk sahibi dedi ki, “bu kira yetmez. Ben şu kadar istiyorum”. O zaman banka da dedi ki, ”ben buradan çıkıyorum”. Eski benzin istasyonun olduğu yere geldi. Oraya geçti. Bankanın çıkmış olduğu bina şimdi mütamadiyen tabela değiştiriyor. Kurumsal firma alıyor. Benden kiralık diyor. O kiraya veremiyor. Diğeri diyor ki benden kiralık. 2 gün evvel baktım. Sahibinden kiralık. Ama iki senedir boş duruyor. Hayat boyu da kiraya veremez. Bir kiracı olarak banka bulmuşsun. Paran garanti. Zannediyorlar ki, ben isterim. İstediğimi de alırım. İstediğini alamazsın. Karşındaki güçlü. Hesabını yapıyor çünkü. Ben yeni yere çıkarım. Şu kadar harcarım. Harcamayı da vergiden düşerim. Hiçbir şey olmaz. Mülk sahibi bu konuda kendilerine garanti parasını ödeyecek yerler için dikkatli değerlendirme yapmalılar. Piyasa yavaş yavaş kendini buldu. Tam oturmadı ama epeyce düşüşe geçti.

Öte yandan eski kiracılar malumunuz ev sahibi-kiracı ilişkileri iyiyse anlaşıyorlar bir şekilde. Ama ev sahibi veyahut kiracı iyi niyetli değilse anlaşmazlık oluyor. Mahkemelere kadar gidiyor. Televizyonlarda her gün görüyoruz. Kiracı ev sahibini öldürmüş. İş bu noktaya kadar varıyor. Ya da ev sahibi gelmiş evi basmış. Elektriği, suyu kesmiş. Darp etmiş. Hatta kendi evini zarara uğratmış gibi pek çok sorunlar var. Bölgemizde böyle bir şey yok.

Devletin koymuş olduğu yıllık %25’lik artış var. Bunu bir şekilde deliyorlar. Uymuyorlar buna elbette uyan da var. Bazı ev sahipleri uyuyor bu kurala. Uymasının sebebi her şeyi para olarak görmüyor. Evimde oturan kiracı düzgün insan. Binada kimseyi de rahatsız etmiyor. Bu da önemli bir noktadır. %25 devletin verdiği artışı da kendisine teklif ediyor. Kiracım kabul etti anlaştık. Bunlar güzel şeyler. Fakat öte yandan. %300, %500, %1.000 arttıran da var. Bundan sonra da sorun yaşanıyor. Ya da çık diyor kiracısına. Tamam da nasıl çıksın? Çıkmak, taşınmak bir dert. Her şey ateş pahası. Evin temizliği, nakliyesi, yeni kiraya yeni fiyatla çıkacak. Ne yapsın vatandaş? Vatandaş mağdur burada. Hiç arttırmıyorum diyen ev sahipleri de var. Bu durumda da ev sahipleri de mağdur oluyor.

Buna bir çözüm bulmalı devlet. Gerçi bunun da çözüm yolu çok basit. Dediğim gibi bir şehri, düşük gelirli, orta gelirli ve yüksek gelirli olarak 3’e ayırırız. Doğrusu budur. Ticaret Odası, Esnaf Odası, Emlakçılar Derneği, Belediye ve tabii Vergi Dairesi yetkilileri toplanır. Beraber bölgenin bir haritasını çıkartır. 3’e böler. Derler ki; diyelim ki Hıdırağa mahallesinde 2+1 daire 2.000.-TL, 3+1 daire 2.500.-TL, Muhittin mahallesinde 3.000- 3.500.-TL veya 4.000.-TL, Esentepe Mahallesinde 8.000.-10.000-TL diyerek bir değerleme yapılır. Devlet bunu her il için, her ilçe için yapsın. Bu yetkililer fiyat belirlesin. Desinler ki bu fiyatın üzerinde kimse evini kiraya veremez. Yıllık da %25 arttırın.

En güzel çözüm yollarından birisi bence bu. Çünkü biz bunu 4 senede bir belediyede yapıyoruz. 4 senede bir emlak değerlemesi yapılıyor. Yukarda sözünü ettiğim ilgililerle toplanıp Çorlu’yu mahalle mahalle, sokak sokak m2 bazında değerlendiriyoruz. Ve ona göre de belediye vatandaştan vergi alıyor. Bunu yapıyorsak, onu da yaparız. Devlet bunu böyle istemiş. Yasa çıkartmış. Bu yasaya göre 4 senede bir güncelleme yapıyoruz. Aynı güncelleme kiralık yerlerle de ilgili yapılsa bu iş kökten çözülür. Yoksa kanayan yara olarak devam eder. Hem kiracı hem ev sahibi için bunu yapmakta yarar var” dedi.

Haber / Handan Var